Aanbidt God!
De mens is verplicht zijn Schepper te aanbidden: Aanbidt Hem, die
de hemel en de aarde en de zee en de waterbronnen gemaakt heeft
(Openbaring 14:7). Gij, onze Here en God, zijt waardig te
ontvangen de heerlijkheid, de eer en de macht; want Gij hebt alles
geschapen, en om uw wil was het en werd het geschapen
(Openbaring 4:11). De Here, uw God, zult gij aanbidden en Hem
alleen dienen (Matteüs 4:10).
Wat is het verschil tussen God aanbidden en God dienen?
Het Griekse woord voor ‘dienen’ in Matteüs 4:10 [LATREUO]
betekent dienen in godsdienstige zin. Voor dienen in het algemeen
wordt DOULEUO gebruikt.
Het woord hier voor ‘aanbidden’ [PROSKUNEO], betekent uiting
geven door woorden of neerbuiging aan grote en onderdanige
bewondering en eerbied voor God.
De twee activiteiten, God aanbidden en God dienen, vullen elkaar
aan omdat aanbidding tevergeefs is tenzij die door een leven van
toegewijde dienst aan God wordt ondersteund.
Paulus schrijft: Ik vermaan u dan, broeders, met beroep op de
barmhartigheden Gods, dat gij uw lichamen stelt tot een levend,
heilig en Gode welgevallig offer: dit is uw redelijke eredienst
(LATREIA) (Romeinen 12:1).1
Ook onder het Oude Verbond moest aanbidding door het dagelijkse
dienen van God onderbouwd worden: Nu dan, Israël, wat vraagt de
HERE, uw God, van u dan de HERE, uw God, te vrezen door in al zijn
wegen te wandelen; Hem lief te hebben; de HERE, uw God, te
dienen met uw ganse hart en met uw ganse ziel (Deuteronomium
10:12). Het woord hier voor ‘dienen’ in de Septuaginta Griekse
vertaling van het Oude Testament is LATREUO.2
Dit dienen van God omvat alles wat wij doen, onze wandel in al Zijn
wegen, zowel de voorgeschreven godsdienstoefeningen als een
godvruchtig leven, terwijl het aanbidden [PROSKUNEO] een uiting
van nederige verering bij specifieke aangelegenheden is.3
PROSKUNEO in het Nieuwe Testament verwijst ook soms naar
aanbidding in het Oude Testament4 en soms naar valse vormen van
aanbidding.5
Alleen God mogen wij aanbidden.
Toen de duivel Jezus verzocht om voor hem te knielen en hem te
aanbidden,6 heeft Jezus geantwoord: Ga weg, satan! Er staat
immers geschreven: De Here, uw God, zult gij aanbidden en Hem
alleen dienen (Matteüs 4:10 // Lucas 4:8).
Noch mensen,7 noch engelen,8 noch enig schepsel9 mogen wij
aanbidden. Engelen worden echter bevolen Christus te aanbidden,10
wat Zijn godheid bewijst. In de Evangeliën vielen bepaalde mensen
voor Jezus neer en aanbaden hem.11
Ware aanbidding is in geest en in waarheid.
In Zijn gesprek met de Samaritaanse vrouw heeft Jezus de
waarachtige aanbidding omschreven: De ure komt en is nu, dat de
waarachtige aanbidders de Vader aanbidden zullen in geest en in
waarheid; want de Vader zoekt zulke aanbidders; God is geest en
wie Hem aanbidden, moeten aanbidden in geest en in waarheid
(Johannes 4:23, 24).12
Een veel voorkomende fout is de veronderstelling dat uitwendige
rituelen enige waarde hebben, onafhankelijk van de gesteldheid van
het hart. Jezus leert dat men in geest en in waarheid moet
aanbidden om God te behagen.13 Zowel de innerlijke als de uiterlijke
aspecten moeten in orde zijn.
Wat is aanbidding?
Het aanbidden [PROSKUNEO] is een bewuste verheerlijking van God
dat voortvloeit uit een innerlijke houding van nederige onderwerping
aan Zijn gezag en van ontzag voor Zijn majesteit.
Deze verheerlijking kan uitgedrukt worden door neerbuiging en door
woorden. Aangezien God de gedachten van het hart kent, hoeven de
woorden niet hoorbaar te zijn.
Het evangelie roept alle mensen op om God te aanbidden: En ik
zag een andere engel vliegen in het midden des hemels en hij had
een eeuwig evangelie, om dat te verkondigen aan hen, die op de
aarde gezeten zijn en aan alle volk en stam en taal en natie; en hij
zeide met luider stem: Vreest God en geeft Hem eer, want de ure
van zijn oordeel is gekomen, en aanbidt Hem, die de hemel en de
aarde en de zee en de waterbronnen gemaakt heeft (Openbaring
14:6, 7).14
Verheven voorbeelden van aanbidding vind men in
Openbaring.
Van wie kunnen wij beter leren aanbidden dan van de hemelse
schare?
En de vier dieren15 hadden elk voor zich zes vleugels en waren
rondom en van binnen vol ogen en zij hadden dag noch nacht rust,
zeggende: Heilig, heilig, heilig is de Here God, de Almachtige, die
was en die is en die komt. En wanneer de dieren heerlijkheid, eer en
dankzegging zullen brengen aan Hem, die op de troon gezeten is en
tot in alle eeuwigheden leeft, zullen de vierentwintig oudsten zich
nederwerpen voor Hem, die op de troon gezeten is en Hem
aanbidden, die tot in alle eeuwigheden leeft, en zij zullen hun kronen
voor de troon werpen, zeggende: Gij, onze Here en God, zijt
waardig te ontvangen de heerlijkheid, de eer en de macht; want Gij
hebt alles geschapen, en om uw wil was het en werd het geschapen
(Openbaring 4:8 t/m 11).
Door zich neer te werpen en hun kronen voor de troon te werpen,
tonen de oudsten hun onderworpenheid. Zij ‘aanbidden’ ...
‘zeggende’ en dan volgt een machtige en verheven uiting van
verheerlijking. Aanbidding wordt per definitie aan God gericht. Toch
is de verheerlijking vergroot wanneer de lof door anderen wordt
gehoord.
Hier is een voorbeeld van een aanbiddingslied aan Christus: En zij
zongen een nieuw gezang, zeggende: Gij zijt waardig de boekrol te
nemen en haar zegels te openen; want Gij zijt geslacht en Gij hebt
(hen) voor God gekocht met uw bloed, uit elke stam en taal en volk
en natie; en Gij hebt hen voor onze God gemaakt tot een koninkrijk
en tot priesters (Openbaring 5:9, 10).
Daarna volgen uitingen van verering in de derde persoon, die dus
voor toehoorders bedoeld zijn. En ik zag, en ik hoorde een stem
van vele engelen rondom de troon, en van de dieren en de oudsten;
en hun getal was tienduizenden tienduizendtallen en duizenden
duizendtallen, zeggende met luider stem: Het Lam, dat geslacht is,
is waardig te ontvangen de macht en de rijkdom, en de wijsheid en
de sterkte, en de eer en de heerlijkheid en de lof. En alle schepsel in
de hemel en op de aarde en onder de aarde en op de zee en alles
wat daarin is, hoorde ik zeggen: Hem, die op de troon gezeten is, en
het Lam zij de lof en de eer en de heerlijkheid en de kracht tot in
alle eeuwigheden. En de vier dieren zeiden: Amen. En de oudsten
wierpen zich neder en aanbaden (Openbaring 5:11 t/m 14).
De lof van de heiligen wordt door het amen van de hemelse schare
bevestigd: Daarna zag ik, en zie, een grote schare, die niemand
tellen kon, uit alle volk en stammen en natiën en talen stonden voor
de troon en voor het Lam, bekleed met witte gewaden en met
palmtakken in hun handen. En zij riepen met luider stem en zeiden:
De zaligheid is van onze God, die op de troon gezeten is, en van het
Lam! En al de engelen stonden rondom de troon en de oudsten en
de vier dieren, en zij wierpen zich op hun aangezicht voor de troon
en aanbaden God, zeggende: Amen, de lof en de heerlijkheid, en de
wijsheid en de dankzegging, en de eer en de macht en de sterkte zij
onze God tot in alle eeuwigheden! Amen (Openbaring 7:9 t/m 12).
Aanbidding houdt ook dankzegging in: En de vierentwintig oudsten,
die voor God op hun tronen gezeten waren, wierpen zich op hun
aangezicht en aanbaden God, zeggende: Wij danken U, Here God,
Almachtige, die is en die was, dat Gij uw grote macht hebt
opgenomen en het koningschap hebt aanvaard (Openbaring 11:16,
17).
Zij die het beest overwinnen, zingen het lied van Moses en het Lam:
Groot en wonderbaar zijn uw werken, Here God, Almachtige;
rechtvaardig en waarachtig zijn uw wegen, Gij, Koning der volkeren!
Wie zou niet vrezen, Here, en uw naam niet verheerlijken? Immers,
Gij alleen zijt heilig. Want alle volken zullen komen en zullen voor U
nedervallen in aanbidding, omdat uw gerichten openbaar zijn
geworden (Openbaring 15:3b, 4).
Deze aangrijpende voorbeelden van aanbidding in Openbaring tonen
aan dat aanbidding een bewuste verheerlijking van God is,
voortvloeiend uit een innerlijke houding van ontzag voor Zijn
majesteit en nederige onderwerping aan Zijn gezag.
Laten wij de Heer aanbidden! Amen.
Roy Davison
De schriftgedeelten in dit artikel zijn uit de NBG-1951 Vertaling,
© Nederlands Bijbelgenootschap (tenzij anders aangeduid).
Eindnotas:
Published in The Old Paths Archive
http://www.oldpaths.com